Hebben koffiebonen en gemalen koffie een houdbaarheidsdatum?

Koffie blog

Houdbaarheid van koffie

Ben je een koffieliefhebber die meestal de fout maakt om meer te bereiden dan dat je in één keer kunt consumeren? Waarna je uren later van je perfecte kopje een verschrikkelijke slok neemt, vraag je je mogelijk af: Heeft koffie een houdbaarheidsdatum?

Als je ‘verrast’ bent door het ranzig worden van je brouwsel, of als je bonen niet voldoen aan je superhoge koffienormen, lees dan verder en ontdek hoe je favoriete drankje in de wereld ‘slecht kan worden’ en hoe je er mee om moet gaan.

Het begint met de bonen

Wat is je koffie voordat het zo’n diepe, donkere beker van heerlijkheid werd? De reis begint helemaal vanuit de onbewerkte ‘bonen’, die technisch gezien de zaden van de koffiekers zijn. Deze groene bonen zijn niet geschikt om te malen of te bereiden. Ze moeten het brandproces doorlopen, waardoor ze aan een zeer hoge temperatuur worden blootgesteld, waardoor de caffeol, die het koffiearoma en de uitgesproken smaak van de bonen produceert, naar boven komt. Direct na het branden worden je koffiebonen als ‘vers’ beschouwd.

Vanaf dit punt worden de gebrande bonen geconfronteerd met hun grootste vijanden in de omgeving – zuurstof/lucht, vocht, warmte en licht. De verbindingen in koffie reageren snel op deze elementen en versnellen het proces van oxidatie, dat de concentratie van belangrijke koffieoliën in de bonen beïnvloedt. Hoe langer de pas gebrande bonen aan de lucht worden blootgesteld, hoe sneller ze oxideren, waardoor hun smaak (wanneer de ongewenste bitterheid wordt toegevoegd) en aroma worden opgeofferd. Dit proberen branders te vermijden door hun bonen zo snel mogelijk na het branden te verpakken en af te leveren.

Vraag elke willekeurige koffie-expert en zij zullen je vertellen dat vers gebrande bonen altijd binnen een week tot maximaal een maand na het branden moeten worden geconsumeerd om het meeste uit de kwaliteit te halen.

LEES OOK: Hoe zelf koffiebonen branden?

Hoe houd je gebrande bonen vers?

Nu je je ervan bewust bent dat pas gebrande bonen uiteindelijk hun versheid kunnen verliezen, is het belangrijk dat je ook weet dat je niet helemaal hulpeloos bent. Je kunt beginnen met het bewuster bewaren van koffiebonen. Er zijn drie belangrijke factoren waarmee je rekening moet houden bij het bewaren van je koffie. In de eerste plaats is het belangrijk om de koffie uit de buurt te houden van blootstelling aan lucht of zuurstof. De meest handige en meest waarschijnlijke zaken die je in supermarkten en sommige koffiewinkels kunt vinden, zijn zakjes met ventielen. Waardevolle zakken koffiebonen zijn voorzien van een speciaal gat dat de uitstoot van koolstofdioxide mogelijk maakt, zonder dat er lucht in kan komen waardoor de bonen muf kunnen worden. Deze zijn echter niet bedoeld voor langdurige opslag, dus controleer altijd de branddatum op de verpakking.

Een andere opslagmogelijkheid is luchtdichte, ondoorzichtige potten. Terwijl weckpotten je glanzende bruine koffiebonen prachtig kunnen laten zien, laten ze te veel licht binnen, wat ook de kwaliteit van je koffie kan beïnvloeden. In plaats van transparante opslag, kan je kiezen voor speciaal ontworpen koffiepotten, die meestal gemaakt zijn van roestvrij staal en afgesloten met deksels om ze luchtdicht te houden.

Als je eenmaal een goede, luchtdichte opslag hebt, is het belangrijk om te voorkomen dat deze wordt blootgesteld aan hoge temperaturen of hete omgevingen. Dit zijn bijvoorbeeld je vensterbank, de kast bij je kachel of de toonbank naast je broodrooster. Warmte kan de niet-enzymatische bruining en afbraak van de aromatische eigenschappen van je bonen versnellen, waardoor ze ook sneller muf worden.

Vochtigheid speelt mee wanneer je het in koude plaatsen plaatst, zoals je vriezer. Zelfs als het goed gesloten is in een kwalitatieve pot, kan het verwijderen, openen en terugplaatsen in de diepvriezer leiden tot temperatuurveranderingen die condensatie op de bonen mogelijk maken. Als het invriezen überhaupt nodig is, zet de koffiebonen aan de kant die je niet van plan bent te gebruiken of te vermalen gedurende minstens een week, en zorg ervoor dat je de bonen in een gegarandeerd luchtdichte pot of bak plaatst. Je kunt ze ook in kleine porties verdelen, zodat je alleen datgene ontdooid wat je nodig hebt.

Hoe zit het met gemalen koffie?

De volgende stop in de reis van je koffiebonen vindt plaats in een koffiemolen. Hier verwerk je je bonen tot de grootte en textuur die geschikt is voor je bereidingsmethode. Koffie-experts raden je aan om binnen dertig minuten na het malen je koffie te gebruiken voor het zetten. Dit komt omdat het maalproces de oxidatie in je koffie verder versnelt, wat op zijn beurt de versheid en sterkte van de smaken vermindert. Als onmiddellijk brouwen niet mogelijk is, bewaar je gemalen koffie zoals je je vers gebrande bonen.

En als je nieuwsgierig bent, ja, je gezette koffie kan ook muf worden; zelfs sneller dan hele bonen en gemalen koffie! Dit komt omdat het water waar de koffie volledig mee in contact komt, helpt bij het losmaken van meer oplosmiddelen, waardoor de koffie nog sneller oxideert. Als je het drankje in een thermoskan bewaart, kan het nog wel wat langer warm en ‘vers’ blijven, maar een verandering in smaak merk je niet meer dan een uur later. Het wordt een beetje zuurder en een beetje bitter. Als je meer verse koffie wilt consumeren, zet dan alleen zoveel koffie als je nodig hebt.

Conclusie

Dus ja, je koffie heeft inderdaad een houdbaarheidsdatum, want zijn oliën, zuren en andere chemicaliën kunnen bezwijken en reageren op hun natuurlijke ‘vijanden’ in het milieu. Net als elk ander organisch voedingsmiddel vereist koffie een goede opslag en behandeling, zodat je de versheid ervan kunt maximaliseren.

Samengevat:

Koop altijd vers gebrande bonen.
Zorg ervoor dat je de juiste opslagpotten of -bakken voor je koffie hebt.
Houd je opgeslagen koffie uit de buurt van zuurstof, warmte en vocht. Maal alleen de hoeveelheid die je nodig hebt voor het zetten van je koffie.
Zet alleen datgene wat je het volgende uur kunt consumeren.

LEES OOK: